De wind jaagt over Öland

Een kelderkamer in een traditioneel wit Zweeds huis. Bijna een Pipi Langkous huis. Aan de voorkant zit een prachtige erker met daarin stukjes glas in mijn favoriete kleur blauw. Het huis komt langzaam tot leven. Het geluid van Ed onder de douche. Boven mij kraakt de houten vloer, omdat de vrouw des huizes bezig is met het maken van het ontbijt. Geen nacht in de tent, maar heerlijk in een b&b en wat is dat leuk. We hebben een soort van appartement tot onze beschikking. Je kunt hier zelfs koken. Smaakvol ingericht, Zweeds met een lichte nadruk van Ikea, maar dat past als een jas. Boven voor de ramen staat Kosta Boda glas. Dat waar ik elke keer voor sta met bijna pijn in het hart, want het is zo mooi, maar ik vind het te duur. Plaats van schrijven is het eiland Ölamd. Lang en heel smal ligt het voor de kust van Småland en is het met een brug verbonden met het vaste land vanuit Kalmar. Vanuit Lessebo, daar waar het vorige verslag stopte, zijn we maar 14 km opgeschoven naar Kosta. Één van de plaatsen waar een grote glasfabriek staat. Inmiddels is het veel meer dan alleen maar glas. Er zijn verschillende outlets, klein museum, mooie art gallery, winkels en plaatsen waar je het glasblazen van dichtbij kunt zien. Leuke is dat je een deel van de fabriek vrij binnen kunt lopen en gewoon kunt kijken. Aan de ene kant zijn zes mensen in een soort van productie lijn beizig met het blazen en het maken van champagne glazen. Het is intrigerend om te zien hoe ze op elkaar in gespeeld zijn, maar ook hoe nauwkeurig alle stappen op elkaar moeten volgen. Het mooiste is om te zien hoe er een voet aan het glas gemaakt/gezet moet worden. Er worden wel een soort van mallen gebruikt maar toch? Hoe krijg je ze zo mooi rond en in de juiste dikte. Aan de anderen kant van de hal is een kunstenaar bezig met een groot stuk. Ineens wordt duidelijk hoe moeilijk het materiaal is. Een vaasachtige bol krijgt steeds meer vorm en wanneer ze het hechtingspunt verplaatst hebben van de ene kant naar de andere kant van de vaas, zien we de vaas bij het in de oven plaatsen om weer warm te worden, zo van de stok af zakken. Niets meer te redden. We dolen uren lang rond op het terrein. Een schattig souvenirs winkeltje blijkt gerund te worden door twee. Nederlanders. We kopen wat leukigheidjes, naast dat we ook al in de outlet het een en ander hebben uitgegeven, maar we hebben ons ingehouden......... Geen duur glaswerk. In Kosta hebben ze twee hotels. Het Glas art hotel, waar alles van glas is, maar daar betaal je ook de hoofdprijs voor 330 euro per nacht of de Kosta lodge. Een hotel waar ze mooie grote hutten gebouwd hebben , alsof je in het bos verblijft. We laten de tent 1 nacht voor wat het is en gaan in een super leuke hut zitten met een trap naar de vijfer die er voor ligt. Het weer is goed, met soms een buitje,maar de wind is genadeloos en ook wel fris. Na het avondeten is het ineens windstil en ligt het water er strak als een spiegel bij. De Art gallery is de dag er voor vergeten, dus we rijden nog even terug naar de fabriek. Geen spijt, want er staat prachtig glas. Het is lastig met glas. Er worden prachtige dingen van gemaakt, maar ook afschuwelijk lelijke objecten. Ja, over smaak valt zeker te twisten en er zal veel markt voor zijn. Wij gaan toch meer voor de eenvoud en de vormen waarbij het licht zijn werk kan doen. Dat is vooral de magie van glas. De werking van het licht en het materiaal. In een blad hebben we gelezen dat er op Öland een cementfabriek is waar ze een open avond hebben en omdat Ed in Kopenhagen net bij een bedrijf is geweest waar ze dat soort machines maken, lijkt het hem een super leuk idee om een fabriek in werkelijkheid te zien. Het weer zou slecht worden en men zegt dat Ölamd overstroomt wordt door toeristen , maar we gaan het gewoon doen. Eerst gaat de weg door bos en hei richting Kalmar. Een grotere stad aan de Oostzee kust. Hier staat een kasteel, men zegt een Renaissance kasteel. Daar mijn lief verzot is op kastelen wagen we een poging en het is absoluut de moeite waard. Men heeft veel moeite gedaan om het kasteel levend te krijgen. Voor de kinderen zijn er allerlei activiteiten en zij krijgen allemaal een jurk of een ridderpak aan. De koning waart rond en veroorzaakt zo hier en daar ophef en vertelt de geschiedenis zijn familie en volgelingen om hem heen bewegend. De eettafel is prachtig aangekleed met attributen zodat je een goed beeld kunt krijgen van hoe het er ooit heeft uit gezien. Dit is ook zo in de keuken. Eerst was het een burcht, toen een grotere burcht en uiteindelijk een slot met veel Renaissance invloeden. Ook hier is een prachtige glas tentoonstelling en draait er een film van het maakproces van 1 van de kunstwerken die er staan.
Kalmar is leuk en op de terugweg zeker de moeite waard om weer te bezoeken, maar eerst roept de cement fabriek. Over een brug van ongeveer 9 km bereik je het eiland Ölamd. Kalksteen. Dat is ook het geheim van de cementfabriek. Ze hebben hun eigen groeve. Gelijk bij aankomst op het eiland voel je dat de sfeer anders is dan het vaste land. Alleen al het feit dat er zoveel houten molens langs de weg staan. Voor mij, als eilandse is het ook een verademing om even uit het bos weg te zijn en de horizon te kunnen zien en de zee te ruiken. De weg voert ons naar het zuiden langs de westkust van het eiland. Het middenstuk is ruig met heide en struiken en overal zijn afscheidingen te zien van stenen muurtjes. De geschiedenis is enorm rijk en de restanten ook. Heel veel grafvelden en rune stenen. Er hebben verschillende borgen gestaan. ( soort van ronde burchten waar de bewoners konden schuilen bij onraad en aanvallen van buitenaf). Sandvik camping gaat ons de plek voor de nacht brengen, simpel maar goed en met uitzicht op zee. De rondleiding bij de fabriek is onverwacht leuk. Er zijn heel veel mensen op af gekomen en we moeten daarom in eigen auto's naar de groeve. Ik fungeer als tolk voor Ed. We zijn de enige buitenlanders, maar gelukkig kunnen een aantal vragen ook in het Engels beantwoord worden. Het leuke is dat ze alles laten zien en uitleggen. De groeve,maar ook het hele proces van de fabriek tot de controle kamer aan toe en dat ze bezig zijn om te kijken hoe ze CO2 neutraal kunnen worden en dat is wel heel belangrijk voor de omgeving. Wij wisten het niet maar ze stoken het cement eerst op in buizen die wel 1400 graden Celsius worden. Men gebruikt daar 50% steenkool voor wat nu uit Rusland komt, omdat het daar nu het goedkoopste is. Met algen proberen ze nu een fotosynthese aan te gaan met het CO2 en daardoor wordt er biomassa gevormd en dat kan weer gebruikt worden. Dit gaat in samenwerking met de universiteit. Na afloop krijgen we koffie met een kaneelbol. Lekker. We praten nog wat na met de jongens van de fabriek. Ze zijn enthousiast over en trots op hun bedrijf. Om een uur of negen komen we op de camping. Tent uitklappen. Windjack aan en kijken naar de zonsondergang. Bij ontwaken is het verrassend mooi weer. Dit tegen de verwachting in. We besluiten op ontdekkingstocht te gaan. De camping baas geeft mij een folder mee en legt enthousiast uit wat we allemaal moeten gaan doen. En terecht, want wat is het hier leuk en bijzonder. We zwerven rond over oude grafvelden en proberen ons voor te stellen hoe ooit het leven hier moet zijn geweest. We steken onze tenen in het water van de Oostzee om te constateren dat het water lauw is. We spotten herten in het veld en ik besluip drie mannetjes. We ontbijten en drinken koffie in een leuk cafe/galerie aan een klein haventje. De lunch is bij de lange Jan. De grootste vuurtoren van Zweden op de uiterste zuidpunt van Ölamd. Zwart-wit staat deze Jan fier met zijn kruin in de lucht. De zuidpunt is een vogel reservaat en natuurgebied. Bijzonder. We sukkelen langs de oostkust weer naar boven en stoppen continu. Er is een burcht herbouwd en dat is een soort van archeon. We gaan er niet in, maar zwerven er wel omheen. Bij een piepklein haventje is het tijd voor een snack: Fish and chips. De meisjes zijn vriendelijk de frieten veels te zout. Ach, je kunt niet alles hebben. Aan deze kant zijn niet veel campings en de enige die we vinden is niet leuk. Voor ons althans. We rijden verder, het komt altijd goed. Een leuk hotel zit vol, jammer, want het ruikt er zo lekker. In het restaurant is plek, maar we moeten eerst weten waar we slapen en zie daar. Nog geen vijf honderd meter verderop zit een geweldig leuke b&b. Later blijkt het een goede beslissing want het gaat regenen. Kunnen we toch nog eten in dat o zo leuke hotel. Goedkoop is het niet, maar wel lekker. Is het niet Carpe Diem? Wij vinden van wel. Ze koken met vergeten groenten en veel natuurproducten. Ook de wijnen en de bieren. Ed gaat voor de vis en ik voor het vlees En de smaken glijden over de tong naar binnen. Naar huis gaat het rennend........ Het regent en we hebben geen jas aan. Even de spullen weer opladen. Internet bekijken en dan lekker slapen. Het ontbijt kregen we geserveerd in de tuin. De wolken jagen langs de hemel, het waait dat het rookt zouden ze op Tessel zeggen, maar wij zaten luw en lieten ons verrassen. Op naar de noordkant van het eiland. Want hier is het vandaag toch wel het beste weer.